Η
κόπωση της επιστροφής είναι συνήθης μετά
την επιστροφή από τις διακοπές. Χαρακτηρίζεται από αδυναμία που δεν
αποκαθίσταται με μέτρα ξεκούρασης και δυσχέρεια προσαρμογής στις απαιτήσεις της
καθημερινότητας.
Συνήθη
αίτια
• Οι παθογόνοι μικροοργανισμοί
Κατά
τις διακοπές, η τέλεση δραστηριοτήτων σε χώρους με συνωστισμό, οι αλλαγές στο
κλίμα, οι κακές σεξουαλικές και υγειονομικές συνήθειες, η συχνή κατανάλωση
φαγητού σε εστιατόρια μαζικής εστίασης, είναι παράγοντες που εκθέτουν το άτομο
σε μία σειρά από παθογόνα που μεταδίδονται με τον αέρα, την τροφή, το νερό, τη
σεξουαλική δραστηριότητα. Ακόμη και στην περίπτωση κοινών λοιμώξεων, κατά το
στάδιο της επώασης, κατά την διαδρομή της λοίμωξης και ημέρες μετά την αποδρομή
της, η κόπωση είναι συχνή. Η αφυδάτωση και η έντονη διέγερση του ανοσοποιητικού
συστήματος, είναι παράγοντες που ενοχοποιούνται για την πυροδότηση της κόπωσης
στις συνήθεις αναπνευστικές ή γαστρεντερικές λοιμώξεις των ταξιδιών.
• Η αυπνία
Τα
νευροβιολογικά συστήματα που ρυθμίζουν την καλή λειτουργία του κύκλου ύπνου
εγρήγορσης είναι εξαιρετικά ευαίσθητα σε παράγοντες, οι οποίοι επιδρούν κατά
τις διακοπές (πχ κατάχρηση αλκοόλ καφεΐνης).
Στο
σύνδρομο jet lag, εμφανίζεται αϋπνία κατά τα αεροπορικά ταξίδια μεταξύ
διαφορετικών ζωνών και οφείλεται στην μεταβολή του περιβαλλοντικού κύκλου
ημέρας νύχτας κατά το ταξίδι.
• Το stress της προσαρμογής
Η
απότομη εγκατάλειψη της χαλαρωτικής διάθεσης των διακοπών και η ένταξη στην
πιεστική εργασιακή ρουτίνα, οι αυξημένες
οικογενειακές υποχρεώσεις, η διεκπεραίωση συσσωρευμένων εκκρεμοτήτων,
προκαλούν stress στον οργανισμό και πολλές φορές εξαντλούν την ενεργειακή του
εφεδρεία.
Επί
εντόνων ή παρατεταμένων συμπτωμάτων, η ιατρική εξέταση είναι απαραίτητη προς
αποκλεισμό υποκείμενου νοσήματος.
Συνήθειες που συντελούν στην εμφάνιση της
κόπωσης μετά την επάνοδο:
1. Η
απότομη επανένταξη στην εργασιακή καθημερινότητα
Αφήστε ένα περιθώριο προσαρμογής μίας δύο
ημερών πριν πάτε εκ νέου στην δουλειά σας. Αποφύγετε δραστηριότητες με
«σφιχτές» προθεσμίες επί δέκα ημέρες μετά την επιστροφή.
2. Η συνήθεια της καθιστικής ζωής
Η
άσκηση οδηγεί σε καλύτερη μεταβολική κατάσταση και κινητοποιεί αμυντικές
εφεδρείες σε ολόκληρο το σώμα. Η κίνηση μπορεί να είναι ενταγμένη στο πρόγραμμα
της καθημερινότητας όπως είναι η χρήση σκάλας αντί του ανελκυστήρα, το
καθημερινό γρήγορο βάδισμα, η εγκατάλειψη του αυτοκινήτου. Η βάδιση υπό το φως
του ήλιου το πρωί ομαλοποιεί την έκκριση της μελατονίνης και της σεροτονίνης με
αποτέλεσμα λιγότερη κατάθλιψη, καλύτερο ύπνο και λιγότερη κόπωση.
3. Η
συνήθεια της κακής διατροφής
Το σώμα χρειάζεται βιταμίνες ιχνοστοιχεία και
υψηλή ποιότητα διατροφής ώστε να επιτελεί απρόσκοπτα τις βιοχημικές αντιδράσεις
του. Η μεσογειακή διατροφή είναι το
συνιστώμενο διατροφικό μοντέλο. Καλό είναι να αποφεύγεται η κατάχρηση κρέατος,
λιπαρών ιδιαίτερα κορεσμένων, γλυκαντικών ουσιών και τυποποιημένων προϊόντων
(κενές θερμίδες). Να αποφεύγονται η κατάχρηση αλκοόλ, καφέ με καφεΐνη, ποτών τύπου cola, πλούσιων γευμάτων πριν τον ύπνο. Το ψάρι εφοδιάζει το σώμα με υψηλής ποιότητας
πρωτεΐνη, ω3 λιπαρά, πολύτιμα άλατα και βιταμίνες και πρέπει να είναι συστατικό
μιας σωστής ισορροπημένης διατροφής. Δώστε στον οργανισμό πλούσιο και
ενεργειακό πρωινό γεύμα μετά την αφύπνιση και μην παραλείπετε γεύματα. Εάν
πάσχετε από χρόνιο νόσημα πρέπει να ακολουθείτε τις γενικές διατροφικές οδηγίες
που συνάδουν με την πάθησή σας.
4. Η
έλλειψη μέριμνας για σωστό περιβάλλον ύπνου
Ο σωστός ύπνος είναι
απαραίτητος. Σήμερα με τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, την τηλεόραση, την
τηλε-εργασία, πολλοί άνθρωποι κάνουν τη μέρα νύχτα. Η υπερβολική έκθεση ωστόσο
στο μπλε φως αποσυντονίζει το σώμα και δυσχεραίνει την ομαλή αναπλήρωση των
ενεργειακών αποθηκών. Υιοθετήστε σταθερό ωράριο ύπνου που να ακολουθεί κατά το
δυνατόν τις ώρες της φυσικής συσκότισης και ηλιοφάνειας, περπατήστε το πρωί υπό
το φως του ήλιου, χαμηλώστε τα φώτα μετά το σούρουπο, απομακρύνετε τις ηλεκτρονικές
συσκευές από το υπνοδωμάτιο. Το υπνοδωμάτιο πρέπει να είναι ευάερο, χωρίς
θορύβους.
5. Η συνήθεια του καπνίσματος
Το ενεργητικό και παθητικό κάπνισμα συνδέονται με την
απελευθέρωση ποικίλων τοξινών στο αίμα και μειωμένη ανοσολογική ικανότητα.
Dr Αναστασία Μοσχοβάκη
Ιατρός Ειδική Παθολόγος
Φραγκοπούλου 10 Κηφισιά
Τηλ. 2106252770 και 6945575287
Οι ιστοσελίδες του ιατρείου εκτίθενται παραπλεύρως.
